رابط خط فرمان (CLI) چیست؟

رابط خط فرمان (CLI) چیست؟
0
(0)

رابط خط فرمان (CLI) یک مکانیزم نرم‌افزاری است که شما برای تعامل با سیستم‌عامل خود از طریق صفحه‌کلید از آن استفاده می‌کنید. مکانیزم دیگری که امروزه در تمام برنامه‌ها و سیستم‌های نرم‌افزاری محبوب است، رابط کاربری گرافیکی (GUI) می‌باشد. شما می‌توانید از GUI برای پیمایش بصری و کلیک بر روی آیکون‌ها و تصاویر جهت انجام عملیات استفاده کنید. با این حال، GUI برای وظایف مدیریت سیستم کارآمد نیست، به‌ویژه اگر محیط موردنظر مجازی یا از راه دور باشد. با استفاده از رابط خط فرمان، می‌توانید دستورات متنی را برای پیکربندی، پیمایش، یا اجرای برنامه‌ها در هر سرور یا سیستم کامپیوتری وارد کنید. تمامی سیستم‌های‌عامل، از جمله لینوکس، macOS و ویندوز، یک CLI برای تعامل سریع‌تر با سیستم ارائه می‌دهند.

خرید سرور مجازی SSD با سرعت و عملکرد بی‌نظیر از جهش سرور!

اگر به دنبال یک سرور مجازی با سرعت بالا و کارایی فوق‌العاده هستید، سرورهای SSD جهش سرور بهترین انتخاب برای شماست. با استفاده از حافظه‌های SSD پیشرفته، ما تضمین می‌کنیم که وب‌سایت‌ها و پروژه‌های آنلاین شما با سرعتی بی‌نظیر و بدون تأخیر اجرا شوند.

همین حالا با انتخاب سرورهای مجازی SSD از جهش سرور، تجربه‌ای متفاوت از سرعت و کیفیت را تجربه کنید!

خرید سرور مجازی SSD

مزایای CLI چیست؟

رابط خط فرمان (CLI) چندین مزیت ارائه می‌دهد.

کارایی

به جای صرف زمان برای یافتن و کلیک بر روی فایل‌های منفرد، می‌توانید از CLI برای انجام عملیات روی چندین فایل تنها با یک دستور متنی استفاده کنید. اگر با دستورات آشنا باشید، می‌توانید به‌سرعت در سیستم خود پیمایش کرده و با آن تعامل داشته باشید. همچنین می‌توانید اسکریپت‌هایی ایجاد کنید که چندین دستور را در CLI اجرا کرده و وظایف یکنواخت یا تکراری را خودکار کنند.

دسترسی از راه دور

برنامه‌های CLI اغلب منابع شبکه کمتری نسبت به برنامه‌های گرافیکی مصرف می‌کنند. این امر باعث می‌شود که برنامه‌های CLI برای سیستم‌هایی با قابلیت‌های سخت‌افزاری محدود یا محیط‌های سرور از راه دور مناسب باشند.

شما می‌توانید سرورها را از راه دور مدیریت کنید، حتی با اتصالات کم‌سرعت، با ارسال دستورات از طریق یک پوسته امن (Secure Shell). این روش برای مدیریت سرورها و نمونه‌های ابری ترجیح داده می‌شود، به‌ویژه در محیط‌های بدون رابط گرافیکی (headless).

عیب‌یابی

برای توسعه‌دهندگان و مدیران سیستم، استفاده از رابط خط فرمان یک مهارت ارزشمند است که درک عمیق‌تری از سیستم را تشویق می‌کند. این کار می‌تواند شما را در استفاده از ابزارها و امکانات مختلف ماهرتر کند و مدیریت خطاها را بهبود بخشد.

به عنوان مثال، شما می‌توانید از CLI برای مشاهده لاگ‌های سیستم و یافتن سریع پیام‌های خطا و اطلاعات اشکال‌زدایی استفاده کنید. همچنین، دستورات متنی را می‌توان به‌راحتی مستند کرد، که این امر باعث اطمینان از قابلیت تکرار وظایف شده و عیب‌یابی مراحل را در آینده آسان‌تر می‌کند.

کاربردهای CLI چیست؟

رابط خط فرمان (CLI) به دلیل انعطاف‌پذیری آن، در بسیاری از موارد قابل استفاده است. اگر شما یک مدیر سیستم، مهندس نرم‌افزار، دانشمند داده یا کاربر فنی هستید که می‌خواهید کنترل بیشتری داشته باشید، CLI برای شما مفید خواهد بود. در ادامه به برخی از نمونه‌ها اشاره می‌کنیم.

مدیریت سیستم

مدیران سیستم از CLI برای رفع مشکلات مرتبط با سیستم، بررسی پیکربندی‌های سیستم‌عامل و تغییر یا به‌روزرسانی تنظیمات در ماشین‌های راه دور استفاده می‌کنند. آن‌ها می‌توانند دستورات را اجرا کرده و سیستم‌ها را در مقیاس وسیع کنترل کنند.

توسعه نرم‌افزار

توسعه‌دهندگان نرم‌افزار به طور منظم از ابزارهای CLI برای صرفه‌جویی در زمان و بهینه‌سازی گردش کار خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، آن‌ها هنگام کار به کتابخانه‌های شخص ثالث دسترسی دارند. اگر آن‌ها از CLI برای افزودن ارجاع به این کتابخانه‌ها استفاده کنند، می‌توانند تنها با یک دستور این کار را انجام دهند، به جای اینکه دستورالعملی برای یافتن کتابخانه از طریق GUI بنویسند. این روش هم برای توسعه‌دهنده و هم برای کاربران آینده سیستم، زمان صرفه‌جویی می‌کند.

محاسبات ابری

در محیط‌های ابری، CLI برای مدیریت ماشین‌های مجازی، کانتینرها، خدمات ابری و پیکربندی سرورها ضروری است. توسعه‌دهندگان و مدیران از CLI برای تعامل با APIهای ارائه‌دهندگان ابری، خودکارسازی تأمین منابع، و استقرار برنامه‌ها استفاده می‌کنند.

مدیریت شبکه

مدیران شبکه از CLI برای پیکربندی روترها، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها و سایر دستگاه‌های شبکه استفاده می‌کنند. ابزارهای CLI به شما کمک می‌کنند که ترافیک شبکه را نظارت کنید، مشکلات اتصال را برطرف کنید و سیاست‌های امنیتی را اجرا کنید. همچنین، تست‌کنندگان امنیت (penetration testers) از ابزارهای خط فرمان برای اسکن آسیب‌پذیری‌ها، شناسایی شبکه، و تجزیه‌وتحلیل حوادث استفاده می‌کنند.

CLI چگونه کار می‌کند؟

رابط خط فرمان (CLI) یک رابط متنی است که به شما امکان می‌دهد با وارد کردن دستورات، با سیستم‌عامل کامپیوتر تعامل داشته باشید. CLI با کمک پوسته پیش‌فرض، که واسط بین سیستم‌عامل و کاربر است، کار می‌کند.

پوسته CLI

پوسته، برنامه‌ای است که به عنوان واسطه بین کاربر و سیستم‌عامل عمل می‌کند. نمونه‌هایی از آن شامل Bash، cmd.exe، PowerShell و سایر پوسته‌های خاص است.

پوسته مسئول پردازش دستورات، مدیریت محیط، و اجرای فرآیندها است. پوسته‌ها همچنین از ویژگی‌هایی مانند موارد زیر پشتیبانی می‌کنند:

  • تاریخچه دستورات، که به شما امکان می‌دهد دستورات واردشده قبلی را با استفاده از کلیدهای جهت‌نما یا میانبرهای دیگر مشاهده کنید.
  • تغییر مسیر ورودی و خروجی
  • لوله‌کشی (Piping)، که خروجی یک دستور را به عنوان ورودی دستور دیگر متصل می‌کند، و مدیریت متغیرهای محیطی

علاوه بر این، شما می‌توانید محیط پوسته خود را سفارشی کنید. برای انجام این کار، می‌توانید متغیرهای محیطی تنظیم کنید، نام‌های مستعار (aliases) برای دستورات طولانی‌تر تعریف کنید، و اسکریپت‌های پوسته برای خودکارسازی یا انجام وظایف تکراری ایجاد کنید.

برخی از دستورات رایج در خط فرمان چیست؟

یک رابط خط فرمان (CLI) دارای دستورات متعددی برای انجام وظایف مختلف است. این دستورات بسته به سیستم‌عامل ممکن است کمی متفاوت باشند. در ادامه، چند نمونه از این دستورات را ارائه می‌دهیم.

دستورات سیستم فایل

دستور CLI ویندوز لینوکس
تغییر دایرکتوری cd cd
لیست فایل‌ها dir ls
ایجاد دایرکتوری mkdir mkdir
حذف دایرکتوری rmdir rmdir
کپی فایل‌ها copy cp
انتقال فایل‌ها move mv
تغییر نام فایل‌ها ren mv
نمایش محتویات فایل type cat
حذف فایل‌ها del rm
تغییر مجوزهای دسترسی cacls/chmod chmod

دستورات شبکه

دستور CLI ویندوز لینوکس
پینگ ping ping
بررسی مسیر بسته‌های شبکه tracert traceroute
پیکربندی شبکه ipconfig ifconfig
جدول مسیریابی route route
بررسی DNS nslookup nslookup
عیب‌یابی شبکه netsh netstat

دستورات اطلاعات سیستم

دستور CLI ویندوز لینوکس
لیست پردازش‌ها tasklist ps
پایان دادن به پردازش taskkill kill
اطلاعات سیستم systeminfo uname -a
بررسی میزان استفاده از دیسک wmic/fsutil df
مانیتورینگ سیستم perfmon top/htop

 

دستورات چگونه کار می‌کنند؟

وقتی شما یک دستور را در CLI وارد می‌کنید، مراحل زیر اتفاق می‌افتد:

  1. مفسر خط فرمان پوسته دستور واردشده را تجزیه و تحلیل می‌کند تا ساختار آن را درک کند و نام دستور، گزینه‌ها و آرگومان‌ها را جدا کند.
  2. پوسته نام دستور را در لیست دستورات موجود خود جستجو می‌کند. نام دستور نشان‌دهنده عملی است که کاربر می‌خواهد سیستم‌عامل انجام دهد.
  3. پوسته مسیر متغیر PATH سیستم (فهرستی از دایرکتوری‌هایی که فایل‌های سیستمی در آن‌ها قرار دارند) را جستجو می‌کند تا فایل مرتبط با دستور را بیابد.
  4. پوسته CLI فایل مناسب را اجرا کرده و هرگونه گزینه و آرگومان مشخص‌شده را به عنوان ورودی ارسال می‌کند.
  5. سیستم‌عامل اقدامات لازم را انجام می‌دهد.
  6. ممکن است خروجی تولید کند، مانند پیام‌های اطلاعاتی، پیام‌های خطا، داده‌های درخواستی، یا نتیجه عملیات.
  7. پوسته CLI خروجی را نمایش می‌دهد تا بتوانید نتیجه دستور را ببینید.

پوسته CLI در یک حلقه کار می‌کند، منتظر می‌ماند تا شما یک دستور دیگر وارد کنید. فرآیند ورود دستور، تجزیه‌وتحلیل، اجرا و نمایش خروجی به‌طور مداوم تکرار می‌شود و یک رابط پیوسته برای تعامل مبتنی بر دستورات ارائه می‌دهد.

این پست چقدر مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا 0

هنوز هیچ رأیی ثبت نشده است. اولین نفری باشید که به این پست رأی می‌دهد!

فهرست مطالب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *