آشنایی با Subnet و انواع آن
مقدمه:
در دنیای شبکه‌های کامپیوتری، میلیون‌ها دستگاه و سیستم به هم متصل هستند و برای مدیریت این حجم بزرگ از دستگاه‌ها و داده‌ها نیاز به راهکارهای مختلفی داریم. یکی از این راهکارها استفاده از Subnet یا زیرشبکه است. Subnet به ما کمک می‌کند تا یک شبکه بزرگ را به چندین شبکه کوچک‌تر تقسیم کنیم، که این کار به مدیریت بهتر، امنیت بیشتر و بهینه‌سازی عملکرد شبکه کمک می‌کند.
در این مقاله قصد داریم مفهوم Subnet را به زبان ساده توضیح دهیم و با انواع آن در IPv4 و IPv6 آشنا شویم.
🔷برای خرید سرور مجازی ایران با بهترین قیمت کلیک کنید🔷
Subnetting چیست؟
Subnetting یا زیرشبکه‌سازی به فرایندی گفته می‌شود که در آن یک شبکه بزرگ (مثل شبکه یک شرکت بزرگ یا یک سازمان) به چندین شبکه کوچک‌تر تقسیم می‌شود. هر یک از این شبکه‌های کوچک‌تر به عنوان Subnet یا زیرشبکه شناخته می‌شود. این تقسیم‌بندی به ما این امکان را می‌دهد که به صورت موثرتر از آدرس‌های IP استفاده کنیم و ترافیک بین شبکه‌ها را مدیریت کنیم.
فرض کنید یک شبکه با صدها یا هزاران دستگاه دارید. اگر تمام این دستگاه‌ها در یک شبکه بزرگ باشند، مشکلات زیادی مثل شلوغی ترافیک شبکه، کاهش سرعت و امنیت پایین به وجود می‌آید. با Subnetting، شما می‌توانید شبکه را به چندین بخش کوچک‌تر تقسیم کنید و هر بخش یا Subnet را به گروهی از دستگاه‌ها اختصاص دهید. این کار باعث می‌شود که شبکه بهتر مدیریت شود و از منابع شبکه (مانند آدرس‌های IP) بهینه‌تر استفاده شود.
🔷برای مطالعه بیشتر درمورد سرور مجازی،مقاله سرور مجازی چیست را مطالعه کنید🔷
Subnet Mask چیست؟
برای تعیین مرزهای هر Subnet از چیزی به نام Subnet Mask استفاده می‌شود. Subnet Mask یک الگوی عددی است که به شبکه‌ها کمک می‌کند بفهمند که چه بخشی از یک آدرس IP به شبکه اختصاص داده شده و چه بخشی به دستگاه‌های مختلف یا میزبان‌ها (Hosts) تعلق دارد.
آدرس‌های IP به دو قسمت تقسیم می‌شوند:
بخش شبکه (Network): قسمتی از آدرس IP که نشان‌دهنده شبکه است.
بخش میزبان (Host): قسمتی از آدرس IP که نشان‌دهنده دستگاه‌ها یا میزبان‌ها در شبکه است.
مثلاً در یک شبکه خانگی، مودم یا روتر شما از یک آدرس IP برای شبکه خانگی استفاده می‌کند (بخش شبکه) و کامپیوترها، تلفن‌ها و دیگر دستگاه‌ها هر کدام یک آدرس IP منحصر به فرد در آن شبکه دارند (بخش میزبان).
انواع Subnet در IPv4:
IPv4 یکی از نسخه‌های پروتکل اینترنت است که همچنان به طور گسترده در شبکه‌های مختلف استفاده می‌شود. آدرس‌های IPv4 از 32 بیت تشکیل شده‌اند و به شکل 4 گروه از اعداد بین 0 تا 255 نمایش داده می‌شوند. به عنوان مثال، آدرس IP به صورت 192.168.1.1 نوشته می‌شود.
Subnet Mask در IPv4 به کمک کلاس‌بندی یا همان CIDR (Classless Inter-Domain Routing) انجام می‌شود. در اینجا به بررسی انواع مختلف Subnet Mask می‌پردازیم.
1. Subnet /8 (255.0.0.0):
این نوع Subnet بیشتر برای شبکه‌های بسیار بزرگ استفاده می‌شود. در این حالت، 8 بیت اول آدرس IP متعلق به بخش شبکه است و 24 بیت باقی‌مانده برای میزبان‌ها استفاده می‌شود.
تعداد میزبان‌ها: 16,777,214
کاربرد: این نوع Subnet اغلب در شرکت‌ها یا سازمان‌های بسیار بزرگ که تعداد زیادی دستگاه دارند، استفاده می‌شود.
2. Subnet /16 (255.255.0.0):
در این نوع Subnet، 16 بیت اول آدرس IP متعلق به بخش شبکه است و 16 بیت باقی‌مانده به میزبان‌ها اختصاص دارد.
تعداد میزبان‌ها: 65,534
کاربرد: این نوع Subnet معمولاً در شبکه‌های متوسط و بزرگ استفاده می‌شود که نیاز به تعداد زیادی آدرس IP دارند.
3. Subnet /24 (255.255.255.0):
این Subnet یکی از پرکاربردترین انواع Subnet در شبکه‌های خانگی و تجاری کوچک است. در اینجا 24 بیت اول به شبکه و 8 بیت آخر به میزبان‌ها اختصاص دارد.
تعداد میزبان‌ها: 254
کاربرد: این نوع Subnet بیشتر در شبکه‌های خانگی، دفاتر کوچک و شبکه‌های محلی (LAN) استفاده می‌شود.
مثال‌ها:
192.168.1.0/24: یک شبکه محلی که 256 آدرس IP دارد. این Subnet برای شبکه‌های کوچک و خانگی بسیار مناسب است.
10.0.0.0/8: یک شبکه بزرگ که در شبکه‌های سازمانی بزرگ استفاده می‌شود و می‌تواند میلیون‌ها دستگاه را پشتیبانی کند.
انواع Subnet در IPv6:
IPv6 نسخه جدیدتری از پروتکل اینترنت است که به دلیل کمبود آدرس‌های IP در IPv4 معرفی شده است. در IPv6، آدرس‌ها بسیار بزرگ‌تر هستند و ظرفیت بیشتری برای آدرس‌دهی دارند. آدرس‌های IPv6 از 128 بیت تشکیل شده‌اند و به شکل 8 بخش از چهار هگزادسیمال نمایش داده می‌شوند.
رایج‌ترین Subnet ها در IPv6:
/64: در این Subnet، 64 بیت اول برای شبکه و 64 بیت باقی‌مانده برای میزبان‌ها است. این نوع Subnet بیشتر برای شبکه‌های محلی و خانگی در IPv6 استفاده می‌شود.
تعداد میزبان‌ها: 18,446,744,073,709,551,616
کاربرد: برای بیشتر شبکه‌های محلی IPv6 استفاده می‌شود و ظرفیت بسیار بزرگی برای آدرس‌دهی دارد.
/48: در این Subnet، 48 بیت اول برای شبکه و 80 بیت باقی‌مانده برای میزبان‌ها است. این نوع Subnet برای شبکه‌های سازمانی و بزرگ مناسب است.
کاربرد: شبکه‌های سازمانی و بزرگ.
Subnetting چه مزایایی دارد؟
مدیریت بهتر شبکه: وقتی یک شبکه بزرگ به چند زیرشبکه تقسیم شود، مدیریت ترافیک شبکه و تخصیص منابع راحت‌تر می‌شود.
امنیت بیشتر: با Subnetting می‌توانید بخش‌های مختلف شبکه را از هم جدا کنید و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کنید. هر Subnet می‌تواند سیاست‌های امنیتی خاص خود را داشته باشد.
استفاده بهینه از منابع IP : Subnetting به شما اجازه می‌دهد که از تعداد محدود آدرس‌های IP به بهترین شکل استفاده کنید و از هدر رفتن آدرس‌های IP جلوگیری کنید.
کاهش ترافیک شبکه: با تقسیم شبکه به Subnetهای کوچک‌تر، ترافیک شبکه محدودتر می‌شود و این باعث بهبود عملکرد شبکه و کاهش شلوغی می‌شود.
🔶نتیجه‌گیری:
Subnetting یک ابزار مهم و حیاتی در مدیریت شبکه‌های بزرگ است. این فرایند به شما کمک می‌کند تا شبکه خود را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید، ترافیک را مدیریت کنید، امنیت شبکه را افزایش دهید و بهینه‌سازی منابع IP را انجام دهید. با آشنایی با انواع Subnet در IPv4 و IPv6، می‌توانید شبکه‌های مختلف را به طور موثرتری مدیریت کرده و از منابع خود بهترین استفاده را ببرید.